Daidatacciyar Hausa
Gabatarwa
Daidatacciyar Hausa ita ce Hausar da masana Harshen Hausa suka yarda a yi amfani da ita wajen rubuta Hausa. Da irinta ake amfani a dukkan tsangayu da sashinan nazarin Harshen Hausa a manya da ƙananan makarantu kamawa daga firamare har zuwa jami’a a faɗin duniya. Ita ce Hausar da marubuta littattafai da mawallafa da kafafen yaɗa labaru na duniya ke amfani da ita. Misalin irin waɗannan kafafen yaɗa labaru akwai BBC Hausa, VOA Hausa, FRI, da sauransu. Rumbun Ilimi ma da ka ke karatu a cikinsa, da ita aka yi amfani.
Kenan, kai tsaye muna iya cewa, daidaitaciyyar Hausa, wacce wasu marubutan ke kira karɓaɓɓiyar Hausa, ita ce Hausar da masana Harshen Hausa tun dauri suka haɗu a kan cewa, da ita za a yi amfani wajen yin rubutun Hausa domin samun daidaito.
Wannan kuma saboda akwai kare-karen Hausa da dama, da suka haɗa da Kananci, Katsinanci, Zazzaganci, Dauranci, Sakkwatanci, Aranci, da sauransu. Idan aka ce kowa zai yi rubutu da nasa karin kamar yadda ya ke magana da shi, to abin zai zama babu tsari babu kan-gado, wanda kuma hakan za ta hana samun ƙa’ida.
Muna yi wa mai karatu fatan dacewa.
Ma’anar Daidaitacciyar Hausa
Daidaitacciyar Hausa, ita ce Hausar da masana Harshen Hausa a duniya suka haɗu a kan yin amfani da ita a matsayin rubutacciyar Hausa.
Akwai kare-karen Hausa da dama da suka haɗa da Kananci, Zazzaganci, Katsinanci, Dauranci, Gudduranci, Sakkwatanci, Gobiranci, Aranci da sauransu. Samun wannan kuma ɗaukaka ce ga kowane harshe a duniya. Saboda haka sai aka samu daidaito a tsakanin waɗannan kare-karen Hausa, aka fitar da guda ɗaya rak, ake nazarinsa a makarantu tun daga firamare har zuwa jami’a.
Amfanin Daidaitacciyar Hausa
Babban amfanin daidaitacciyar Hausa shi ne fitar da kari ko salon Hausa guda ɗaya, wanda za a riƙa amfani da ita a tsakanin dukkan sauran karurrukan Hausa. Wannan kuma ya taimaka sosai wajen:
- Samar da ƙa’idojin rubutun Hausa.
- Samar da Hausar nazari guda ɗaya; abin nufi a nan, shi ne samar da Hausa guda ɗaya wacce ake nazartar harshen da ita.
- Sauƙaƙa fahimtar Harshen.
- Samar da hanyar rubuta Harshen Hausa guda ɗaya.
- Yaɗa Harshen Hausa ta siga ɗaya.
Asalin Daidaitacciyar Hausa
Zarruƙ, Kafin Hausa da Alhassan (2010), sun ce, “Daidaitacciyar Hausa an gine ta ne daga Kananci”. Sun kafa hujja da zamowar garin Kano a matsayin matattarar jama’a a Ƙasar Hausa da kuma zaman Ɗanhausa (Hans Visch) a garin, wanda shi ne ya fara kafa ƙa’idojin rubutun Hausa.
Ɗauraya
Daidaitacciyar Hausa ita ce rubutacciyar Hausa, wacce ke da ƙa’idojin rubutu da ake amfani da ita a faɗin duniya wajen rubuta Harshen Hausa. Wannan kuma ya bayar da gudunmawa mai gwaɓi wajen samar da daidaitacciyar hanyar rubuta Hausa guda ɗaya rak. An yi amfani da Kananci daga cikin kare-karen Harshen Hausa da ake da su, kasantuwar garin Kano shi ne matattarar jama’a a Ƙasar Hausa da kuma ƙarin zaman Ɗanhausa, wanda shi ya fara rubuta ƙa’idojin rubutun Hausa a garin na Kano.
Manazarta:
Bunza A.M. (2002). Rubutun Hausa (Yadda Yake Da Yadda Ake Yinsa) Don Masu
Koyo da Koyarwa. Ibrash Islamic Publications Centre L.T.D., 31 Adelabu Street, Surulere, Lagos-Nigeria.
Jinju M.H. (2007). Rayayyen Nahawun Hausa. Northern Nigerian Publishing
Company L.T.D., Gaskiya Building, Zaria, Kaduna-Nigeria.
Sani M.A.Z, Muhammad A. da Rabeh B. (2000). Exams Focus Hausa Language
Don Masu Rubuta Jarabawar WASSCE da SSCE. University Press PLC,
Ibadan – Nigeria.
Yahaya I.Y., Zariya M.S., Gusau S.M. da ‘Yar’aduwa T.M. (2007). Darrusan Hausa Don Manyan Makarantun Sakandire 2. University Press PLC, Ibadan – Nigeria.
Zarruƙ R.M., Kafin Hausa A.A. da Alhassan B.S.Y. (2010). Sabuwar Hanyar Nazarin Hausa Don Ƙananan Makarantun Sakandire Littafi na Uku.
University Press PLC, Ibadan-Nigeria.
Takarda/Muƙala
- Gudunmmawar Harshe...
- Matsayin Sana'o'i...
- Tasirin Mawaƙan Baka...
- Jiya da Yau...
- Gudunmawar Shafuka..
- Bitar Ma'anar Kalmar 'Hausa' ...
- 'Fathers' and 'Mothers' in Hausa...
- Friendship Requires Visits...
- Indigenous Languages...
- Dialectal Variation...
- Ƙasar Zamfara a Bakin Makaɗan Baka
Tatsuniyoyi
- Gizo da Noman Gyaɗa
- Gizo da Saniya
- Gizo da Ƙoƙi da Kantu
- Gizo da Ɗanrago...
- Gizo Ɓarawon Gyaɗa
- Gizo da Ɓaure
- Biri da Kura
- Kura da Kare
- Auren Barewa...
- Kuturu, Makaho...
- Alhaji da Hajiya
- Wasu Mutane Huɗu
- Baban Rogaji
- Yarinya da Ƙawayenta
- Mutum da Zabi
- Ƙuda da Kwaɗo
- Ɓarayin Rake
- Maraya
- Ɓarawon Gwal
- Tsiniyama da Lafiyana
- Yusufu da Bala
Bukukuwa
Wasanni
Karin Magana
Wakokin Makaɗa
- Waƙoƙin Makaɗa
- Makaɗan Fada
- Makaɗan Sarauta
- Makaɗan Jama’a
- Makaɗan Maza
- Makaɗan Mata
- Makaɗan Ban-Dariya
- Makaɗan Sana’a
Kayan Kiɗan Hausa
Tura wannan shafi zuwa ga abokai ta:
TweetLatsa madannin "Like" ka nuna goyon baya ko kuma "Share" ka yaɗa shafin